Nog even...en het treinkaartje bestaat niet meer!

[Captain Hook]

Het is zover. Een trieste mijlpaal in de algehele doctrine van het digitale echelon; het papieren treinkaartje is afgeschaft.

 

http://tijshofmans.nl/de-ov-chipkaart-is-alles-wat-er-mis-is-met-privacy-en-big-data/

 

De OV-chipkaart is alles wat er mis is met privacy en big data

In 2010 belde ik voor het eerst met de NS over de OV-chipkaart. Voor een artikel voor mijn journalistiekopleiding vroeg ik me af waarom eigenlijk alle studenten moesten in- en uitchecken, een maatregel die op dat moment voor abonnementhouders werd ingevoerd. De NS had daar geen antwoord op. Afgezien van “omdat het moet”.

 

Incheckoorlog

Kort daarna startte Piet Bakker zijn #incheckoorlog. Hij vond het belachelijk dat iedere abonnementhouder moest inchecken terwijl die gewoon een geldige kaart had voor een bepaald traject. Ook over de studentenkaart viel me dat op. Op de lezer van de conducteur staat dat het gaat om een week- of weekendkaart, en met de dag van de week in het achterhoofd is 1 + 1 toch 2.

 

  F*ck studenten

Uiteindelijk hoefden abonnementshouders voorlopig niet in te checken. Studenten wel. Die willekeur verbaasde me weinig, want de NS heeft nou niet bepaald de reputatie studenten tegemoet te komen (waarom krijgen studenten niet, net als abonnementhouders, ‘Spoor’? Een medewerker liet zich op een congres ooit ontvallen dat dat was “omdat studenten nu eenmaal niets opleverden”). Toch bleef ik het raar vinden.

 

  Onnodig

Sinds vandaag is het verplicht voor iedere reiziger om in- en uit te checken. Zelfs voor mij, terwijl ik tegenwoordig een peperduur Alles Vrij-abonnement heb. Er is letterlijk geen enkel moment waarop ik in de trein in Nederland zwart kan rijden. Toch moet ik inchecken. En uitchecken. Daardoor ziet TransLink Systems (waar de NS grootaandeelhouder van is) exact waar ik iedere dag naartoe ga. Niet alleen welke treinen, maar ook welke bussen en trams ik neem.

 

  Nooit antwoord

Sinds die eerste vraag, en sinds de #incheckoorlog, vraag ik het me regelmatig af. Ik stel de vraag ook vaak aan de NS. Niet alleen aan de conducteurs, maar ook aan de persvoorlichting. Waarom is het verplicht mijn complete reisgedrag te laten opslaan?

Nooit heeft de NS antwoord kunnen geven. Zelfs op de website wordt om de vraag heen gedraaid. Op de vraag staan daar zelfs 3 antwoorden die geen antwoorden zijn.

“U kunt er mee reizen met alle vervoerders”, “Het is makkelijk voor u”, en “alle vervoerders stappen over op de kaart.”

Geen antwoord.

 

  “Dienstverlening”

Gisteren kwam daar verandering in. Eric Trinthamer, hoofd persvoorlichting van de NS, gaf het voor het eerst toe. “We brengen hier reizigersgedrag mee in de kaart.” Uiteraard allemaal voor de dienstverlening, want dat is belangrijk.

Het is de aller-, allereerste keer ooit dat de NS dit toegeeft, en ik daag je uit om het tegendeel te bewijzen. Laat me een artikel zien waarin dit eerder zo wordt gezegd en ik neem alles terug.

 

  Veiligheidsgaranties bestaan niet

Al mijn reisgedrag gaat in een database en wordt daar maandenlang bewaard. Dat is niet te vertrouwen, ongeacht de geruststellende woorden van de beheerders. “Nee hoor, niemand mag zonder geldige reden in die gegevens snuffelen”, staat netjes te lezen in de privacyvoorwaarden van TLS. Dat het OM ooit preventief alle reizigersdata opvroeg van alle reizigers in Rotterdam werd voor het gemak niet vernoemd.

 

  Onnodige verzameling

Ons reisgedrag in een big database. En allemaal zonder geldige reden, behalve “de dienstverlening”. Ook dat is geen degelijk argument, want vraag het iedere conducteur en hij kan exact vertellen waar de knelpunten zitten. Vraag het de forenzen, die weten het ook. En misschien, als dat niet werkt, kun je periodieke controles inzetten. Van een onderzoeksbureau als Syntus bijvoorbeeld. Oh nee wacht, dat gebeurde al.

 

  Alles wat er mis is met privacy

De OV-chipkaart is de grofste privacyschending die er de afgelopen jaren is geweest. Niet omdat mijn reisgedrag zo gevoelig is (in tegenstelling tot andere oh zo geslaagde projecten als het EPD), maar omdat het precies weergeeft wat er mis is met hoe we omgaan met privacy, big data, consumentenrecht, en vertrouwen in gote organisaties. 

Er wordt ons een product opgedrongen dat eigenlijk niemand nu makkelijk vindt. We moeten er met ons reisgedrag onze privacy mee opgeven. Je daartegen verzetten heeft geen zin, want een alternatief voor de monopolist NS is er niet. Je moet je dus gedragen naar de grillen van een bedrijf dat onder de wassen neus van “dienstverlening” big data wil verzamelen.
      Je mag daar gerust tegenin gaan, je kunt nog steeds anoniem reizen – maar dat wordt je lastig en duur gemaakt. Dus kies je uiteindelijk toch maar voor de optie die de NS je opdringt. 

 

Ach, ik heb immers toch niks te verbergen.

 

We moeten ons daar helegaar niet druk over maken volgens menigeen.

Men beweert dat dat toch allemaal geen zin heeft. Men dient als makke brave burgertjes zich te schikken in wat het almachtige commerciële echelon ons dicteert. Niet zo moeilijk doen en gewoon de voorgedefinieerde patronen volgen die marketingpiepeltjes voor ons uitstippelen.

Foei, dat eigengereide, zelf nadenken, dat moet maar eens afgelopen zijn...

Wie gaat er nou nog tegen virtuele windmolens te keer? Da's echt zooooo ouderwetsch... Kom aan zeg, alleen aan je eigenbelang denken en het grotere geheel braaf z'n gang laten gaan.

9 juli 2014 aangepast door Captain Hook

[Wasmachineman]

Ik ben blij dat ik nooit met de trein ga! Maar hoe het nu geregeld wordt is wel slecht, vind ik! En dan kijk ik van de zijkant toe, ik heb er geen last van.

Plus dat je je chipcard steeds met een minimum van 20 euro moet geladen hebben, dat tikt wel aan, zeker als je met het hele gezin gebruik maakt van die pokketrein!

[Skoody Boo]

Ik heb gisteravond nog een treinkaartje gekocht. Gewoon, omdat het nog kon. En voor de verzameling uiteraard.

[MarcoO2]

Je hoeft niet minimaal € 20,00 te besteden, je kan (als je één keer of zelden met de trein reist) gewoon een eenmalige chipkaart (is een papieren versie) uit het automaat trekken. Zo erg is het dus ook weer niet

[Wasmachineman]

Vanmorgen op de radio hoorde ik dat je als vaste klant minimaal 20 euro op je card moet hebben staan. Daarnaast, tot nu toe kon je 8:55 instappen voor een duur tarief en daarna vanaf 09:00 overschakelen middels een ander kaartje met een dal-uur tarief. Kan dus ook niet meer met die chipcard!

[MarcoO2]

Exact, "als vaste klant".  Maar je kan dus ook gewoon op het station bij het automaat een eenmalige chipkaart kopen, dus zónder saldo. Kost geloof ik een euro extra ten opzichte van de normale ritprijs, maar je hoeft dus géén eigen saldo op een kaart te hebben.

[EdK]

gaan we weer, een euro duurder........ vanwege ??

ook zoiets moois , de anonieme kaart .....totdat je geld moet terug vorderen bij in dit geval GVB

Wel dan mag je zo veel invullen op interpret dat er niets anoniem meer aan is met die kaart...

[Wasmachineman]

Railrunner! Wie kent dit niet? Maar nu al een prijs van € 2,50 per kind.

[Cordoba]

gaan we weer, een euro duurder........ vanwege ??

ook zoiets moois , de anonieme kaart .....totdat je geld moet terug vorderen bij in dit geval GVB

Wel dan mag je zo veel invullen op interpret dat er niets anoniem meer aan is met die kaart...

 

Bij een anonieme kaart, is het per definitie onmogelijk om geld terug te krijgen, ook al is er uit de opgeslagen gegevens overduidelijk dat je daar recht op hebt: bij een anonieme kaart, heb je per definitie geen recht op geld terug als de vervoerder(s) een wanprestatie leveren. Tot nu toe pakte ik elk jaar af en toe de trein, (te tellen op de vingers van één hand), als dat handig was, parkeren op de bestemming lastig of iets dergelijks, vanaf nu is dat definitief verleden tijd.

[EdK]

Wel de tijd zal het uitmaken.

Teruggave is namelijk gedaan op een geregistreerde kaart en een niet geregistreerde kaart.

En als bij de één hij word toegewezen en de ander niet dan hebben ze ons wat uit te leggen denk ik zo.

[Cordoba]

@EdK: ik heb begrepen dat het op een naamloze kaart per definitie niet gebeurd. Niet zoveel uitleg nodig, gewoon mensen dwingen om zo'n OV-chip op naam te nemen, en ze komen dan met allerlei vage smoesjes, eigenlijk vergelijkbare sterkte van het argument, met 'waarom voor iemand met een compleet OV-abonnement, toch inchecken verplicht is'.

[The bone collector]

'waarom voor iemand met een compleet OV-abonnement, toch inchecken verplicht is'

 

Omdat over de poortjes klimmen, toch niet zo handig is? 

10 juli 2014 aangepast door The bone collector

[MarcoO2]

En omdat de NS inzicht wil hebben in reisgedrag van reizigers...

[Captain Hook]

@MarcoO2: hoe zou jij het vinden dat iedere individuele autorit geregistreerd (+ berijdersgegevens) werd, begintijd daar, eindtijd daar, gemiddelde snelheid zus, verbruik zo. Gestopt daar en daar. Alles tot op de minuut nauwkeurig, bewaard in de big data cloud en naar hartelust doorzoekbaar.

 

En met het papieren OV abo was het niet nodig om precies alles te zien...

10 juli 2014 aangepast door Captain Hook

[MarcoO2]

Denk je dat dat nieuws zou zijn Erik, als de door jou genoemde gegevens vastgelegd werden? Bij veel bedrijven is dat al lang usance. 

[Rosinfield]

Bovendien word je vervoerd in een openbaar voertuig

[Captain Hook]

De vraag is niet OF het gebeurt, maar of je dat 'normaal' vindt, c.q. dat alles maar vastgelegd wordt, zie je niet als een 'probleem'?

 

Analoog aan: 'omdat er nou eenmaal inbrekers zijn, is het 'gewoon' dat er ingebroken wordt' Heeft toch geen zin om er wat aan te doen...

Of: 'omdat er frauderende witteboorden criminelen zijn, is het 'normaal' dat er gegraaid wordt' Heeft toch geen zin om daar wat tegen te doen...

 

Één ding is zeker: helemaal niks doen, zal zeker niks ten goeden keren.

10 juli 2014 aangepast door Captain Hook

[Rosinfield]

Wat ik niet "normaal" begin te vinden zo langzamerhand, is dat op zich gezonde zorg om privacy gevoeligheid, zo nu en dan lijkt te ontaarden in lijkt het wel pathologische toestanden. En dan denk ik uiteraard in eerste instantie aan paranoïde wanen

[Wasmachineman]

Kijk, als wij onze "gegevens" niet willen geven aan de NS, dan gaan we gewoon niet met de trein. Toch? Door wel met de trein te gaan, accepteer je ook hun voorwaarden.

[Captain Hook]

Was het maar zo simpel WMM; je hebt niet altijd een keuze! Jij hebt de luxe van 2 automobielen tot jullie beschikking.

 

BTW: het gaat niet alleen om de datagraaierij van OV-molochen, maar gewoon om het feit dat we dit soort dingen steeds 'normaler' gaan vinden. Het is dat onze generatie alle verschrikkingen van de WO's (en dan vooral de 2de) niet heeft meegemaakt en wat de consequenties kunnen zijn van als dit soort data in verkeerde handen valt c.q. ge/misbruikt gaat worden en/of tegen je gebruikt zal worden.

Al is het maar om het economisch gewin, wat NIET in het voordeel van de consument is...

 

Maar ik 'proef' het alweer...   het wordt weer afgedaan als geneuzel tegen de windmolens. So be it...

 

10 juli 2014 aangepast door Captain Hook

[Rosinfield]

Die verwijzing naar WO II is grotesk, demagogisch en beledigend voor de slachtoffers. Denk nou eens even na. Je legt een relatie tussen het ritten registratie beleid van de NS en de praktijken van de nazi's. Dat kan toch niet?

Er zijn talloze voorzieningen die dan in verkeerde handen vallen, maar die geven we daarom toch niet op of schaffen ze af?

[Captain Hook]

Rosinfield, on 10 Jul 2014 - 14:00, said:Rosinfield, on 10 Jul 2014 - 14:00, said:

Er zijn talloze voorzieningen die dan in verkeerde handen vallen, maar die geven we daarom toch niet op of schaffen ze af?

Daar denken ze bij onze Oosterburen wel anders over...

En de vergelijking gaan niet mank, maar duidt op de algehele registratiewoede van (semi)overheden en andere niet controleerbare instanties. De geschiedenis heeft namelijk meerdere malen aangetoond dat dit soort zaken vaak uitwassen tot gevolg heeft die niemand (ahum) had voorzien... nee, echt niet...

 

Ook al heb je de technologie en de middelen (en de gedweeë massa) om iets te doen, wil nog niet zeggen dat je het dan maar moet doen...

Het zou juist beledigend zijn als we niks geleerd hebben van de geschiedenis.

10 juli 2014 aangepast door Captain Hook

[Rosinfield]

Ik zeg ook niet dat het omgekeerde niet de moeite waard is natuurlijk. Het gaat niet om de zorg op zich, maar om de mate waarmee deze zich buiten proporties manifesteert op terreinen waar deze helemaal niet passend is. Of soms zelfs beter beleid ten gunste van de volksgezondheid in de weg staat. Zoals in het geval van de irrationele weerstand tegen het EPD.

[Snelle]

Vervelendste is dat niets anoniem meer kan deze tijd dat men voor het kleinste ding al uw gegevens moet hebben tot de schoenmaat toe.

Dat ze registreren tot daaraantoe maar kan dat dan niet gewoonweg, kaart34256 gaat om dat tijdstip van de dag van plaats A naar B zonder dat ze uw schoenmaat moeten weten.

[The bone collector]

Dat ze registreren tot daaraantoe maar kan dat dan niet gewoonweg, kaart34256 gaat om dat tijdstip van de dag van plaats A naar B zonder dat ze uw schoenmaat moeten weten.

 

Dat zou kunnen (voor niet abonnementshouders). Uiteraard kan je dan ook niet verwachten dat enige korting wordt toegekend voor studenten, senioren, enz... 

 

Naast veel correctere reizigersstromen, zal de NS deze gegevens uiteraard ook wel gebruiken voor marketingacties. Op termijn krijg je dan efficiënter én (relatief gezien) goedkoper openbaar vervoer. Het maatschappelijk nut lijkt me hier toch wel relevant, in tegenstelling tot bij puur commerciële bedrijven. Wie anoniem wil reizen, kan dat ook gewoon, al moet je dan wat meer betalen.