leuk weer, die interim peren! Ik ken de ins en outs van het betreffende onderzoek niet. Maar over het algemeen doet men natuurlijk wel het nodige om op betrouwbare wijze evt effecten te kunnen vaststellen. Idd steekproeven van voldoende grootte, corrigeren voor evt intervenierende variabelen, enz. Het kan natuurlijk best dat er wat dat betreft iets valt af te dingen op het onderzoek waaraan wordt gerefereerd. Maar daar heeft mevrouw het helemaal niet over, ze stelt desgevraagd simpelweg dat zulk onderzoek a priori zinloos is. Dat is natuurlijk onzin. Wanneer je b.v. twee aselecte steekproeven zou trekken uit de populatie HIV besmetten en de ene groep wel en de andere geen medicijnen zou geven (uiteraard even afgezien van ethische bezwaren tegen een dergelijke aanpak), dan mag je uiteraard wel degelijk waarde hechten aan de uitkomst van zo'n experiment. Bert, je hebt in zoverre gelijk dat er behoorlijk wat haken en ogen zitten aan statistisch onderzoek van menselijk gedrag. Ik heb zelf tijdens mijn studie experimenten gedaan over het gedrag van ratten. Dat gebeurde in een lab en de experimentele en controle groep werden onderworpen aan strikt gecontroleerde condities. Alleen de experimentele variabele verschilde. Bij toepassing op menselijk gedrag stuit dit natuurlijk op onoverkomelijke bezwaren. Maar zoals gezegd, er is een arsenaal aan methodieken om hier toch zoveel mogelijk aan tegemoet te komen. Dan hebben we het nog over experimenten. Helemaal dubieus wordt het als het gaat om enquetes e.d. Dan gaan ook zaken als sociaal wenselijk gedrag e.d. een rol spelen. Een voorbeeld: Om het alcoholgebruik in een bepaalde plaats te meten, kun je beter kijken naar wat men in de glasbak gooit dan mensen hieromtrent een vragenlijst laten invullen.