Je vraagt er zelf om . Het verhaal is uiteindelijk nog complexer dan ik hier opschrijf, dus... Omdat het dossier huizenmarkt (inclusief zakelijk onroerend goed) een van de belangrijkste oorzaken van de huidige Nederlandse problemen is. De banken komen niet meer van hun plaats omdat hun eigen vermogenspositie zwaar onder druk staat door de speculatieve handel in de onroerend goed sector in het verleden. Zolang de werkelijke waarde van het onroerende goed immers lager is dan de lening is het geen asset maar een liability. Zolang die status blijft gehandhaafd en men geen duidelijke maatregelen neemt blijft die onzekerheid boven de markt en de samenleving hangen. De banken weten dat en de overheid ook (die daar weer achter hangt). Het opschonen van de balans (schoon schip maken) kan dan verhelderend werken. De Rabobank heeft dat bijvoorbeeld als grootste hypotheekverstrekker nog niet gedaan en is dan ook daarom prompt afgewaardeerd (=weg triple A). SNS hetzelfde verhaal en de andere banken hebben hetzelfde probleem. Maar daar geldt, wie het eerst beweegt is af. Een heldere sanering is op korte termijn zeer pijnlijk maar schept wel de nodige helderheid. Volgens het motto: als de bodem bereikt is weet iedereen waar die aan toe is en kan het alleen maar bergopwaarts gaan. Zolang die onzekerheid bestaat zal de bouw niet uit de problemen komen omdat iedereen te bang is te investeren. De hypotheekrenteaftrek lijkt (!) mooi voor de eigenaren en is er de reden voor dat er op de onroerend goed markt geen reële prijsvorming plaatsvindt / heeft gevonden. De prijzen zijn nog steeds te hoog (OESO schatting ruim 20%) en afgeleid daarvan zijn gemeentes in grote problemen gekomen doordat zij speculatief op die ongeremde groei gegokt hebben vanwege het "goedkope" geld en de "groei". Hierbij overigens de kanttekening dat de rente in Nederland wel erg hoog is vergeleken bij de omringende landen. Daar krijg je namelijk voor 2-3% een hypotheek. Grap daarbij: effectief betaal je net zoveel met renteatrek in Nederland als zonder in het buitenland. Zolang de markt echter als speculatief wordt ingeschat in Nederland komen buitenlandse banken hier niet naartoe. Daarmee blijven vooral Nederlandse banken met een onzeker element op de balans zitten en moeten ze vrezen voor hun ratings. Zolang moet de staat Nederland daar ook voor vrezen, wij zijn dan namelijk eenzelfde soort geval als Spanje. Bij volledige afschaffing zal er weer "marktwerking" kunnen optreden en zal het effect niet zo negatief zijn als nu vaak geschetst, maar dan moet er wel wat worden gedaan aan de hypotheekvormen. Als je op het lagere percentage uitkomt van de buurlanden zal het voor woningeigenaren weinig effect hebben. Hypotheekrenteaftrek kost de belastingbetaler minimaal 15 mld, daar heeft iedereen last van terwijl maximaal 50% daar profijt van heeft (let op: niet alle huizenbezitters hebben een hypotheek!), dit druist in tegen het gelijkheidsbeginsel en daarmee het "feestje" van 1 van de coalitiegenoten. Daarnaast is het misschien een subsidie van de bankensector (zie voorgaande punt). Het niet steviger aanpakken vanwege de vermeende "impact" is in principe een beloning voor "speculatief" gedrag van zowel veel banken alsook veel kopers. Je ziet het ook aan een van de doelen dan de nieuwe maatregelen: men wil dat men leningen aflost omdat die altijd een risico zijn, op dit moment zijn ze vooral een doel (maximering aftrek). Het nemen van het verlies nu (onder water staan) is in feite het naar voren halen van een probleem dat voor veel eigenaren nog onder water ligt. Over pak hem beet 20 jaar zal voor veel eigenaren de aftrek sowieso afgelopen zijn. Herfinanciering van je aflossingsvrije hypotheek zal dan voor velen wel een probleem worden. Waarom uitstellen als het nu al voor een verstoring van de financiële markten zorgt? Het betreft ook maar een "beperkt" gedeelte van de bevolking (30% van de huizenbezitters met een hypotheek die weer "maar" 50% van de bevolking uitmaken). Alle eigenaren hypotheeknemers zitten toch al "vast", oversluiten is namelijk een nieuwe contract en valt onder de nieuwe regels. Wat gaan banken doen nu ze hun bestaande klanten in de houtgreep hebben? Ja, afknijpen wegens de gedwongen winkelnering! De geplande belastingverlaging voor de gehele bevolking was een versterkend effect voor het onaantrekkelijker maken van de de hypotheekrenteaftrek, minder aftrek met een lager percentage "terugkrijgen". Een gedeelte van de effecten wordt nu ongedaan gemaakt door het handhaven van het hogere tarief. Daarmee blijft deze post dus nog steeds een aantrekkelijk aftrekpost en stimuleert niet tot eerder/ sneller aflossen. Het aftoppen van het aftrekpercentage is natuurlijk ook weer handjeklap. Op zich een goede maatregel maar eens kijken wanneer dat weer ter tafel komt. Over het domino-effect zullen we het even niet hebben, evenmin over de effecten op de huurmarkt en de schulden/ problemen bij de woningbouw-coops.